Szczepienia – profilaktyka chorób zakaźnych. Materiały edukacyjne.
Szczepionka pobudza naturalną reakcję układu odpornościowego i „uczy” organizm, jak uniknąć choroby przy kolejnym kontakcie z danym wirusem lub bakterią, tworząc „pamięć” organizmu dla danej choroby, a jednocześnie nie wywołując jej. Większość szczepionek zawiera bardzo osłabioną lub inaktywowaną (zabitą) formę mikroba albo małą jego część, a w tej postaci nie jest on w stanie wywołać pełnoobjawowej choroby. Tego typu cząstki to antygeny. Słowo antygen utworzono w taki sposób, by zobrazowało reakcję organizmu na kontakt z nim – czyli wytwarzanie przeciwciał (ang. anti – od antibody oznacza przeciwciało; gen – od generator to czynnik powodujący wytwarzanie).
Po podaniu szczepionki układ odpornościowy człowieka rozpoznaje antygeny jako obce cząstki. W ten sposób aktywowane są komórki układu odpornościowego, tak by zabijały chorobotwórcze wirusy lub bakterie i wytwarzały ciała skierowane przeciwko nim. Przeciwciała to specjalne białka unieszkodliwiające (neutralizujące) wirusa lub bakterię. W przyszłości, gdy dana osoba zetknie się z prawdziwymi, mogącymi zakażać, wirusami lub bakteriami, układ odpornościowy będzie je „pamiętać”. Wówczas szybko wytworzy odpowiednie przeciwciała i uaktywni właściwe komórki odpornościowe do zabicia wirusa lub bakterii – chroniąc w ten sposób zaszczepioną osobę przed chorobą i jej powikłaniami. Odporność po szczepieniu utrzymuje się wiele lat, a czasem nawet przez całe życie.
